در شماره آخر تجارت فردا رامین فروزنده
پروندهای در مورد رفتار عربستان و آینده صنعت شیل کار کرده است. مقاله اول بر اساس مصاحبه با غلامحسین حسنتاش و من بوده و مقاله دوم مصاحبه با کامیار محدث است. این نسخه متنی پاسخهایم به سوالات است: ۱) آیا توسعه منابع شیل صدمه می خورد؟ برای پاسخ به این سوال باید با جزییات بیشتری به اقتصاد سرمایهگذاری روی منابع شیل باید نگاه کنیم. چاههای شیل به نسبت نفت سنتی عمر کوتاهتری دارند٬ در نتیجه هزینه ثابت اولیه (که عمدتا برای حفاری صرف میشود) بعد از چند سال مستهلک میشود. در روش کلاسیک یک سرمایهگذاری سنگین اولیه انجام شده و چاه برای سالها تولید میکند. در نتیجه تنها عامل مرتبط برای تصمیم تولیدکننده هزینههای متغیر خواهد بود که برای خاورمیانه خیلی پایین و در حد چند دلار است. صنعت شیل میتواند برای چند سال با سرمایهگذاری فعلی کار کند ولی باید مرتبا چاههای جدید و متعدد حفر کند. از این حیث در میانمدت هزینه حفاری برای منحنی عرضه کل صنعت شیل مثل هزینه متغیر رفتار میکند. در تصمیم سرمایهگذاران دو متغیر مهم است: حاشیه سود و میزان ریسک سرمایهگذاری. اگر قیمت فروش خیلی از نقطه سر به سری دور باشد سرمایهگذار عملا با ریسک منفی چندانی مواجه نیست ولی اگر قیمت نزدیک نقطه سر به سری باشد و قیمتها هم خیلی متغیر باشند سرمایهگذاران ممکن است بخواهند دست نگه دارند تا وضعیت معلومتر شود. در هر صورت سطح سرمایهگذاری در اثر افزایش عدم اطمینان پایین میرود. ۲) آیا هدف شیل است؟ طبعا در بازار پیچیدهای مثل نفت که جنبههای اقتصادی و ژئوپلیتیک متعدد دارد لزوما یک هدف منفرد دنبال نمیشود. ضمن اینکه طبعا ما دقیقا نمیتوانیم دقیقا نیت طرفین را بدانیم. هر چه میدانیم حدسهایی است که میتوانیم روی رفتار بزنیم. این حدسها را میتوانیم با برخی سوالات پالایش کنیم. مثلا بپرسیم اوپک که...
ادامه مطلب ...