آقا اولش بگم این علیداد را من تازه کشف کرده ام و وبلاگش بسیار خواندنی است. علیداد یک نقدی بر نوشته قبلی من نوشته که حاوی اطلاعات مفیدی راجع به موضوعات مختلف است و توصیه می کنم اگر با بحث های بازاریابی آشنایی ندارید حتما بخوانیدش. با این همه نقد علیداد به نقطه مرکزی و اساسی بحث من اشاره نمی کند که به نظرم شاید دلیلش در نظر نگرفتن بحث کلیدی تبعیض قیمتی باشد.

ابتدائا باید بگویم تبعیض قیمتی اصولا در شرایط انحصاری یا فزونی تقاضا بر عرضه امکان پذیر است و اگر در فضای رقابت کامل باشیم یا بازار بدون حضور ما هم قدرت پاک کردن تقاضا را داشته باشد چنین چیزی امکان پذیر نیست. در چنین شرایط به اصطلاح رقبا می توانند تبعیض ما را بشکنند. البته در دنیای عمل بسیاری از شرکت ها در شرایط دور از رقابت کامل کار می کنند. یعنی یا انحصار منطقه ای دارند یا کالایشان تمایزهای اندکی با بقیه دارد یا آن قدر بزرگ هستند که میزان عرضه آن ها روی بازار اثر می گذارد. مثال های متعدد را در پست بعدی می زنم.

حالا فرض کنید من انحصاری یا شبه انحصاری جنسی دارم که اگر آن را به ۱۰۰ تومان بفروشم ۱۰ نفر می خرندش. اگر به ۵۰ تومان بفروشم ۴۰ نفر می خرند. برای راحتی بحث فرض کنید هزینه تمام شده ام صفر است و فروش همه اش سود است. به نظر شما من باید قیمتم را چگونه تعیین کنم؟ روی این موضوع فکر کنید. طبق معمول جوابش آن قدر که به نظر می رسد ساده و سر دستی نیست.

هر چند علیداد در انتهای بحثش موضوع چرخه عمر را مطرح کرده ولی به این جهت گفتم از هسته اصلی بحث من دور افتاده که بحثش را به سمتی برده که روی کاهش قیمت تمام شده روی دوره عمر بحث می کند. این بحث کاملا درست است ولی فرض اصلی اش با بحث ما کاملا متفاوت است. در چرخه عمر فروشنده قدرتی برای بازی با قیمت ندارد و تابع شرایط بازار است. در بحث تبعیض قیمتی (که مثال قبلی من هم مربوط به آن بود) قیمت گذاری صرفا از طرف هزینه تولید نیست و فروشنده حاشیه ای بین قیمت کف و قیمت بازار دارد که با آن بازی می کند یعنی می تواند بین قیمت ۱۰۰ یا ۵۰ تومان تصمیم بگیرد و هم چنان در بازار بماند.