من دانشی در باب زبان شناسی یا اصول نگارش ندارم ولی چون بارهای بار با کامنت های اعتراضی دوستان مواجه شده ام فقط توضیح می دهم که از چه نظری پیروی می کنم که کلمات را جدا می کنم.
بر حسب آن چیزی که از بزرگان ماجرا آموخته ام اعتقاد دارم که هر قدر زبانی که استفاده می شود معنای روشن تری داشته باشد اندیشه مان روشن تر و دقیق تر خواهد بود. از روشنی زبان هم این را می فهمم که هر کلمه تا حد امکان به معنی دقیق و واقعی خود نزدیک باشد. کوروش علیانی سال ها قبل این مثال را برایم زد که سلام معنی مشخصی دارد (آرزوی سلامتی) ولی وقتی به کسی می گوییم “سلام” منظورمان این نیست که “من آرزو می کنم تو سلامت باشی” بل که فقط فقط یک چیزی می گوییم که به طرف احترام گذاشته باشیم. کلمه “سلام” این جا معنی واقعی خودش را به تدریج از دست داده است. این یک جور نابود کردن زبان است.
به متن های راهنمایی و دبیرستان مراجعه کنیم. “دهقان” در واقع بوده ده گان یا دانشجو در واقع بوده دانش جوینده. همان طور که دهقان برای مان یک کلمه بسیط جلوه می کند “دانشجو” هم اگر سر هم نوشته شود فقط یک معنی قراردادی- ضمنی را منتقل خواهد کرد حال آن که اگر بنویسیم ” دانش جو ” به مخاطب گفته ایم که من دارم راجع به کسی صحبت می کنم که دانش می جوید. اگر بگویم “بیچارگی” چیزی در مایه های بدبختی و درد و این ها گفته ام ولی اگر بنویسم “بی چاره گی” یعنی وضعیتی که طرف در آن فاقد چاره است و لذا مثلا بی چاره گی از “بد بختی” متمایز می شود.
تمایل شخصی من این است که در موقع نوشتن یا موقع سخن گفتن دقیق به این تفکیک معنایی در کلمات ترکیبی دقت کنم. این به دقیق شدن ذهنم کمک می کند. به عنوان یک قاعده ویرایشی هم این اصل عمومی را رعایت می کنم که “هر کلمه ای که معنی مستقل داشته باشد باید جداگانه نوشته شود”. مثلا “همسر” غلط است و باید نوشت هم سر. اگر اشتباه نکنم اولین بار فرج سرکوهی این شیوه را در آدینه عمومی کرد. این شیوه اوایل کمی عجیب بود ولی فکر کنم الان موضوع برای خیلی ها عادی شده است و جای خود را باز کرده است.
البته دو مشکل دارم. یکی این که گاهی کلماتی را جدا می نویسم که بعد که فکر می کنم می بینم ممکن است اجزای جدای آن لزوما معنای مستقل نداشته باشند. ثانیا یک مشکل فنی دارم که نمی توانم نیم فاصله ایجاد کنم و لذا شیوه ام گاهی موضوع را سخت می کند. راه های معمول برای نیم فاصله در وبلاگ من جواب نمی دهد یا شاید من آن ها را درست به کار نمی برم. ممنون می شوم اگر راهنمایی در باب هر دو مشکل ارائه دهید.
بازگشت
دیدگاهتان را بنویسید