فکر کنم این خاطره عمق فاجعه ای که از قیمت گزاری دولتی روی محصولات اقتصادی ناشی می شود را نشان بدهد. دو سه سال پیش مدیر یکی از شرکت های بزرگ ساختمانی برام تعریف می کرد که ظاهرا جلسه ای بوده برای بررسی بحث آزادسازی قیمت سیمان و خروجش از سبد حمایتی. خوب قاعدتا مصرف کنندگان باید طرفدار آزادنشدن قیمت و تولید کنندگان طرفدار آزاد شدن آن باشند ولی این دوستمان می گفت که توی اون جلسه که هم تولید کنندگان سیمان و هم مصرف کنندگان عمده مثل شرکت های ساختمانی بزرگ حضور داشتند مصرف کنندگان طرفدار آزادسازی بودند و تولید کنندگان مخالف آزادسازی! جالب این جا است که اتفاقا هر دو طرف هم کاملا عقلانی رفتار می کردند. برای این که مصرف کنندگان می گفتند که سیمان نرخ گزاری شده که با آن قیمت دست ما نمی رسد. ما باید از واسطه ها بخریم و قیمت کاملا بالاتری بپردازیم. سیمان را آزاد کنند تا مثل آدم بریم با خود کارخانه قرارداد ببندیم و سر موقع تحویل بگیریم و الخ. قبلا هم اشاره کردم که تاثیر آزادشدن قیمت سیمان روی هزینه ساختمان خیلی زیاد نیست ولی این تاخیرها و بی برنامگی های ناشی از خرید از بازار سیاه پدرشان را در می آورد. از آن طرف تولید کنندگان – که اکثرا دولتی یا مال تامین اجتماعی هستند- مخالف آزادسازی و مدافع وضع موجود بودند چون می گفتند اگر سیمان آزاد شود حاشیه سود آن بالا می رود و بخش خصوصی فعال و پویا وارد رقابت می شود و آن وقت کار کردن در این حوزه خیلی سخت و برای عده ای از کارخانه های قدیمی غیرممکن می شود. ما به همین سود کم تر و فضای بدون رقابت راضی هستیم.

آدم چه بگوید. یک صنعت مهم را با نرخ گزاری خفه کرده اند و باعث شده اند تقاضا همیشه بیش تر از عرضه باشد. در نتیجه سود عظیم و بی دردسر بین قیمت دولتی و قیمت تعادلی بازار عمدتا به جیب دلالان محترم می رود. آن وقت شکایت می کنند که اقتصاد ما دلالی است. آقا جان ریشه اش را خودتان ساخته اید.