پست قبلی برای چند ساعت به مرخصی رفته و ساعت ۱۲ شب به وقت تهران باز می‌گردد. در این بین بد نیست این‌ لینک‌ها را که می‌خواستم ذیل مطلب قبلی بگذارم و فراموش کرده بودم را معرفی کنم.

۱) این‌جا می‌توانید مناظره یکی از مدیران آب وزارت نیرو را با محمد درویش عزیز بشنوید. بعد از تعقیب کردن چند مناظره‌ای که درویش و مهندس دائمی پارسال و ام‌سال داشتند تصور به‌تری از مساله پیدا کردم و به نظرم می‌رسد که در مورد تاثیر سدسازی روی خشک‌شدن دریاچه تا حدی اغراق شده است. من از صحبت‌های مهندس دائمی خوشم آمد و در واقع برداشتم اتفاقن به خلاف موضعی که محمد درویش مدافع آن است متمایل شد.

۲) یادی هم بکنیم از رفیق قدیمی دکتر ناصر کرمی که این مطالب را نوشته و به هزینه‌های انتقال آب از ارس اشاره کرده است.

۳) این هم مطلب حسین

۴) بهروز حسنی که روی اقتصاد تغییرات آب و هوا کار می‌کند در سایتش بخش خاص دریاچه راه‌ انداخته و اطلاعات جالبی ارائه می‌کند.

۵) نوشته شهریار عیوض‌زاده که روی توسعه پای‌دار کار می‌کند را ببینید. من یک نقد به یک بخش از تحلیل شهریار دارم. شهریار می‌گوید که به خاطر کنترل نکردن سطح کشاورزی منطقه و یا فراهم کردن بستر برای گسترش کشاورزی فرای ظرفیت‌های بلندمدت منطقه، در وضعیت فعلی با فعالیت‌هایی مواجه هستیم که هزینه فرصت نجات دریاچه را بالا می‌برد.
نقد من به استدلال شهریار این است که چون ما تحلیل هزینه حاشیه‌ای (Marginal Cost) سر و کار داریم باید به بهره‌وری نهایی آب در بخش کشاورزی توجه کنیم. اگر بازده کشاورزی حالت نزولی به مقیاس داشته باشد (که به نظرم به خاطر افت کیفیت زمین‌های حاشیه‌ای (نگاه ریکاردویی) فرض درستی است)، گسترش بیش از حد کشاورزی نمی‌تواند هزینه فرصت حاشیه‌ای را بالا برده باشد. مگر این‌که معتقد باشیم که تابع منافع کشاورزی محدب است (بازده صعودی به مقیاس) و لذا گسترش کشاورزی باعث شده سطح جدیدی از بهره‌وری را داشته باشیم که برگرداندن سیستم از آن وضعیت را پرهزینه می‌کند. من فکر می‌کنم این فرض واقع‌بینانه نیست.

اگر باز هم مطلب علمی که موضوع را خوب بررسی کرده است می‌شناسید لطفن معرفی کنید.