مبارزه با مواد مخدر از زاویه‌ای دیگر
به مساله مبارزه با مواد مخدر می‌شود این طوری هم نگاه کرد:
غیرقانونی کردن فروش مواد مخدر و مبارزه با عرضه آن در اکثر کشورهای دنیا باعث زیرزمینی شدن و در نتیجه افزایش قابل توجه قیمت آن می‌شود. بر اساس تخمین‌های سازمان ملل تفاوت قیمت تریاک و هرویین بین بازار اروپا و افغانستان بین ۱۵ تا ۱۰۰ برابر است. چنین تفاوت قیمتی برای یک کالای معمولی در محیط تجاری آزاد غیرقابل دست‌یابی است و دقیقا به خاطر همین ممنوعیت است که در رتبه‌بندی سودآوری صنایع معمولا صنعت مواد مخدر رتبه اول و فحشاء رتبه دوم را دارد. حال برای لحظه‌ای تصور کنید که چنین ممنوعیتی در کار نباشد. در این صورت مواد مخدر هم همانند هر کالای دیگری باید به جای چند ده برابر تفاوت با چند ده درصد اختلاف قیمت نسبت به محل تولید به دست مصرف‌کنندگان برسد. این موضوع از یک‌سو باعث می‌شود که سود این تجارت بسیار بسیار کم‌تر از وضعیت فعلی شده و باعث نشود افراد در پس سودهای کلان وارد عرصه تولید و عرضه مواد مخدر شوند. از سوی دیگر هم قیمت مواد آن‌قدر بالا نخواهد بود که کسی نتواند هزینه مصرف روزانه خود را به طور منظم بپردازد – احتمالا چیزی در حد قیمت سیگار-. در نتیجه شاید معتادان هم بتوانند مواد مخدر را به طور مرتب مصرف کنند بی‌آن‌که اخلالی در زندگی‌شان پیش بیاید یا وابسته باندهای قاچاق شوند یا بخواهند دارایی خود را به باد دهند. توجه کنید که بسیاری از اثرات منفی مصرف مواد مخدر ناشی از عدم دسترسی و مصرف نامنظم است که خود ناشی از مشکلات مالی است.
البته چون این حوزه شفاف نیست نمی‌توان هیچ چیز را با قطعیت گفت ولی برخی نظرات می‌گوید که باند‌های قاچاق بیش از همه بر تنور برنامه جهانی مبارزه با مواد مخدر می‌دمند و سعی می‌کنند با غیرقانونی نگه داشتن آن سودهای کلان خود را تضمین نمایند. اتفاقا در جریان برخورد پلیس هم معمولا کسانی که به دام می‌افتند یا کشته می‌شوند فروشندگان خرده‌پا هستند که فریب دستمزدهای بالای کار را می‌خورند ولی متوجه ریسکی که در آینده ممکن است گریبان آن‌ها را بگیرد نیستند. در نتیجه مبارزه با مواد مخدر نه تنها ضرری برای روسای باندها ندارد بلکه روز به روز بر ثروت آن‌ها می‌افزاید.
این ماجرا نمونه‌ای از سیاست‌هایی است که با وجود تحمیل هزینه به ملت‌ها و نیز تلفات به نیروهای پلیس نتیجه‌ای تقریبا عکس می‌دهد. شاید بر اساس تحلیل‌هایی این‌گونه است که برنامه مواد مخدر سازمان ملل و حتی ستاد مبارزه با مواد مخدر ایران رفته رفته دارند رویکردشان را از مبارزه با عرضه به سمت مبارزه با تقاضا سوق می‌دهند. البته وقتی صحبت کاهش تقاضا می‌شود یاد آن صحنه‌ای از فیلم خانه روی آب می‌افتم که جوان معتاد می‌گفت «عشق و اراده را جیغ بزنید تا اعتیاد فرار کند!». به هر حال این تحلیل من نگاه به مساله از یک زاویه خاص است که حتما جای نقد هم دارد.