این نوشته را برای خوانندگان وبلاگ نمی نویسم چون قبلا بارها گفته ایم و برایشان حرف تکراری بیش نیست. مخاطب من آقای احمد توکلی است که با وجود این همه دلیل و استدلال روشن که از در و دیوار مملکت می بارد باز کمر همت بسته است تا ایده های عجیب و غریب خود را عملی کند و در آخرین حرکت خود بحث تک نرخی کردن سود بانکی را در مجلس به مرحله عمل نزدیک کرده است:
۱) هدف علم اقتصاد تخصیص بهینه منابع است و سرمایه یکی از کم یاب ترین منابع هر اقتصادی خصوصا اقتصادهای در حال توسعه است. یک سیاست گذار اقتصادی خردمند به گونه ای رفتار می کند که مشوق های لازم را برای تخصیص سرمایه به مهم ترین فعالیت های یک جامعه ایجاد کند.
۲) وقتی صف برای کالایی وجود دارد نشان گر این است که برای عده زیادی منافع نهایی حاصل از خرید آن کالا بیش از هزینه نهایی آن است. وام های نظام بانکی دولتی در ایران با صف طولانی متقاضیان مواجه است و این به این معنی است که بر خلاف ادعاهای گروه های فشار اقتصادی که در قالب تشکل های مختلف صنعتی و ساختمانی فعالیت می کنند و فریادشان به آسمان بلند است بنگاه های زیادی در کشور وجود دارند که با رقم فعلی نرخ سود، دریافت وام برایشان مطلوبیت دارد.
۳) بالا بردن نرخ بهره باعث حذف گروهی از متقاضیان و کاهش آن باعث پیوستن گروهی جدید می شود. متقاضیان جدید که در اثر کاهش نرخ بهره به صف می پیوندند کسانی هستند که نرخ سوددهی بنگاه هایشان کم تر از بقیه است. بنگاه های پر سود در نرخ های بالاتر هم چنان مشتری وام خواهند بود.
۴) یک بنگاه به دو دلیل اصلی سودآورتر از بقیه است. دلیل اول مدیریت کارآمد و دلیل دوم تولید محصول/خدمتی است که در بازار موقعیت انحصاری تری دارد. فی المثل اگر شرکتی قصد تولید ماکارونی یا فرش ماشینی یا تلویزیون را داشته باشد نباید انتظار چندانی را هم داشته باشد ولی اگر همین بنگاه یک داروی پرمشتری و گران را که اکنون از خارج وارد می شود را با مقیاس اقتصادی و فن آوری درست تولید کند می تواند انتظار سود زیادی داشته باشد. هم چنین اگر بنگاه با شیوه ای نوآورانه خدماتی را معرفی کند که پیش از آن در جامعه وجود نداشته باز می تواند امیدوار باشد که سود بالایی کسب کند. به نظر شما تولید کدام محصول برای جامعه مهم تر است؟ ماکارونی یا داروی کم یاب؟ یک سیاست گذار عاقل مکانیسم های تخصیص منابع را به نفع کدام یک تنظیم می کند؟
۵) با کم کردن سود بانکی تولیدکنندگان ماکارونی را هم تشویق به گرفتن وام می کنید چرا که در شرایط تورم ۱۶ درصدی وام ۹ درصدی خواه ناخواه سود مناسبی را عاید شرکت خواهد کرد حتی اگر شرکت کاری جز خرید مواد اولیه و انبارکردن آن به مدت یک سال انجام ندهد. در کشور فقیری که دچار کم بود شدید منابع سرمایه ای است وعدم دسترسی مناسب به این منابع یک گلوگاه برای رشد شرکت های موفق است کاهش نرخ بهره به معنی بذل و بخشش آن به شرکت های ناکارآمد یا فاقد خلاقیت است. این است معنی تخصیص بهینه منابع درعلم اقتصادی که آقای توکلی ادعای داشتن مدرک دکترای آن را دارد.
پ.ت: بنابه تذکر دوستان و خصوصا ایمیل یکی از دوستان عزیز این جمله را حذف کردم. آدم گاهی وقت ها که خیلی عصبانی است دوست دارد عصبانیتش را یک جوری نشان بدهد.
بازگشت
دیدگاهتان را بنویسید