نرخ بهره (هم ظاهری و هم حقیقی) متغیری متلاطم است که اصولن به سرعت به تغییرات متغیرهای بنیادی اقتصادی واکنش نشان می‌دهد. قیمت متغیر اوراق قرضه خزانه به طور دائمی انتظارات جامعه از تورم و آینده نرخ بهره را منعکس می‌کند. علاوه بر آن تغییرات قیمت سهام بخشی از تغییر تصورات نسبت به ریسک‌های آتی اقتصاد و لذا صرفه ریسک (Risk Premium) را به ما می‌گوید.

در اقتصاد ایران متغیرهای بنیادی مثل نرخ تورم و نرخ بهره بدون ریسک و صرفه ریسک و احتمال ورشکستگی در ده سال گذشته دائمن تغییر کرده‌‌اند. به طور مشخص نرخ تورم از حدود ۹ تا ۲۵ درصد در نوسان بوده است. با این همه نرخ بهره غیررسمی بازار فاینانس کالاها سال‌های سال است که حول ۳۶ درصد ثابت است. اگر یک وسیله الکترونیکی را قسطی بخرید یا بخواهید اجاره را به رهن تبدیل کنید معمولن فرمول ساده صدی سه (به قول بازاری‌ها) روش محاسبه است (در حاشیه: نکته جالب این است که نرخ موثر بهره شارژشده بیش از این است چون هزینه بهره معمولن به نسبت بدهی اول دوره محاسبه می‌شود و با پرداخت اقساط کاهش پیدا نمی‌کند).

سوال این است که چرا با این همه تلاطم در متغیرهای تعیین‌کننده نرخ بهره ریسکی غیررسمی، این نرخ سال‌ها است ثابت است؟ یا شاید من اشتباه می‌کنم؟