ایمیل های زیادی از دوستان دریافت می کنم که راجع به تحصیل در اروپا می پرسند. قول داده بودم که چیزی می نویسم. اول از همه باید بگویم که مدارس اروپایی اقتصاد در ایران تقریبا ناشناخته هستند. من غیر از بچه های موسسه خودمان، یکی از دوستان در مانهایم، دوست دیگری در تینبرگن و دوست دیگری که اخیرا به فرانکفورت رفت ایرانی دیگری را در اروپا ندیده ام. نکته ای که باید به طور جدی به آن توجه کرد تغییرات اساسی است که در برنامه های اقتصاد اروپا رخ داده است. نکته های مهم در این رابطه که به ذهن می رسد شامل این موارد است:
۱) بسیاری از مدارس خوب شیوه قدیمی اروپایی را که تز محور بود کنار گذاشته اند و سیستم آمریکایی مبتنی بر دو سال درس و امتحان جامع را پیاده کرده اند. من هیچ برنامه خوب اقتصاد در اروپا نمی شناسم که فاقد این دو سال درس باشد.
۲) تغییر دیگر پرداخت پول به دانش جویان است که پیش از این معمول نبوده است. اتفاقا یک حسن اروپا این است که بسیاری از مدارس اروپایی پول را در قالب بورس و نه دست یاری استاد پرداخت می کنند و لذا هیچ انتظاری جز درس خواندن و تحقیق از دانش جو ندارند. تقریبا در تمام مدارسی که من می شناسم پولی که پرداخت می شود بسیار مناسب است و برای یک زندگی دو نفری راحت (سبک اروپایی) کفایت می کند.
۳) یک اشکال بزرگ اروپا این است که همان طور که قبلا گفتم اکثر مدارس اروپا روی حوزه های خاصی ریاضیات و تئوری اقتصاد متمرکز هستند و روش های اقتصادسنجی در آن ها ضعیف است یا دید جامعی از اقتصاد به دانش جویان نمی دهند. اگر بخواهم از قیاس استفاده کنم اروپا ریاضی دان هایی تربیت می کند که کمی هم اقتصاد بلدند ولی آمریکای شمالی اقتصاددان هایی تربیت می کنند که ریاضی هم بلدند. بحث تمرکز را در اروپا خیلی مشخص تر از آمریکا می توان دید. خیلی از مدارس فقط روی یک حوزه خاص متمرکز هستند و روی حوزه های دیگر هیچ فرد برجسته ای ندارند.
۴) زبان تحصیل در تمامی برنامه های خوب اقتصاد اروپا انگلیسی است و لذا تافل و جی آر ای پیش نیاز تمام این برنامه ها است. در برخی موارد اگر پولی که از سال سوم به بعد می دهند مربوط به کمک در تدریس باشد ممکن است مجبور شوید کمی زبان محلی آن کشور را بیاموزید.
۵) یکی از نکاتی که باید برای بسیاری از دوستان تکرار کنم این است که برنامه آموزش اقتصاد در دنیای غرب به کل با ایران فرق دارد. این که کسی تز فوق لیسانش را روی نهادگرایی نوشته باشد هیچ مزیتی برای پذیرش ایجاد نمی کند. ضمن این که چیزهایی که خواهد آموخت اساسا شباهتی به درس های توصیفی ایران ندارد. تنها چیزی که برای پذیرش مهم است پیشینه ریاضی فرد است. اگر لیسانس یا فوق لیسانس ریاضی داشته باشید تقریبا در هر برنامه اقتصاد در اروپا به کسی که اقتصاد خوانده باشد ترجیح داده می شوید.
۶) در نقاطی که یک دانش کده توان کافی ندارد یک مدرسه تحصیلات تکمیلی مجازی شکل می گیرد و مجموعه دانش کده ها سبد منابع خود را به اشتراک می گذارند. مدرسه فاینانس وین، مدرسه تحصیلات تکمیلی روئر و موسسه تحصیلات تکمیلی تینبرگن نمونه ای از این برنامه ها هستند.
۷) اکثر مدارس اروپا بر خلاف آمریکا برای پذیرش دکترا شرط فوق لیسانس را دارند. اگر با لیسانس وارد شوید معمولا باید اول دوره فوق لیسانس را بگذرانید.
۸) روزبه هم توضیح داده است که در اقتصاد پذیرش توسط کمیته اتخاذ می شود. مکاتبه با استاد تقریبا معنی خاصی ندارد مگر این که فرد مشخصی استاد مشخصی را در یک دانش گاه بشناسد و تماس قوی با او برقرار کند. اگر یکی از اساتیدتان رفیق قدیمی کسی در یک دانش گاه خوب اروپایی است از او بخواهید با فرد مورد نظر تماس بگیرد در غیر این صورت وقت خود و اساتید را با فرستادن ایمیل تلف نکنید.
۹) نوشتن آن مقاله ای که ممکن است در پذیرش شما تاثیر داشته باشد در دوره لیسانس و فوق لیسانس بسیار مشکل است. این که شما نوشته ای بفرستید که در آن ادبیات موضوعی مرور شده است چیز خاصی به شانس پذیرشتان نمی افزاید. بنابراین خیلی روی این که مقاله منتشر نکرده اید تاکید نکنید. بقیه رقبای شما هم این کار را نکرده اند.
۱۰) برخی برنامه ها در اروپا مثل تولوز و بن و تیلبورگ رتبه بندی بالاتر از کیفیت واقعی آموزشی شان دارند. دلیل این موضوع هم از دست دادن کادرهای خوب است که اثرش را فورا در رتبه بندی نشان نمی دهد. در مقابل برخی برنامه ها مثل مدرسه فاینانس وین یا ایکره بروکسل (دانشگاه آزاد بروکسل) چون جدید هستند هنوز رتبه بالایی به دست نیاورده اند ولی کادر جوان و توانمندی دارند. سعی کنید این برنامه ها را شناسایی کنید و روی آن ها متمرکز شوید چون ضمن دارا بودن کیفیت مناسب شانس پذیرش در آن ها بالاتر است.
۱۱) برخی مدارس اروپایی مثل پمپئو فابرو و تولوز از سیستم شیکاگو پیروی می کنند. یعنی در سال اول تعداد خیلی زیادی دانش جو می گیرند (بیش از شصت نفر) و بعد بخش قابل توجهی از آن ها را در پایان سال اول بیرون می ریزند. من خودم برای این دو برنامه درخواست نکردم ولی شما اگر ۲۲ سالتان است و پایه ریاضی تان خیلی خوب است این کار را بکنید. حداکثر این که اگر نتوانستید وارد سال دوم شوید بعدا می گویید که از “تولوز” اخراج شدید. خود این موضوع کلاس دارد 🙂
۱۲) اگر به گرایش های کاربردی علاقه دارید این نکته را مد نظر داشته باشید که اروپا در فاینانس به تر از اقتصاد کاربردی است. در مقابل اگر به مباحث نظری مثل نظریه تعادل عمومی یا نظریه بازی ها علاقه دارید اروپا انتخاب بسیار درستی خواهد بود.
۱۳) در اسپانیا پومپئو فابروا، در فرانسه تولوز و اخیرا سوربن، در آلمان بن و مانهایم و روئر و فرانکفورت، در سوئد استکهلم، در بلژیک ایکره (لیبره) ،در هلند تیلبرگ، تینبرگن و ماستریخت، در فنلاند هلسینکی و نهایتا در نروژ اسلو قابل توصیه هستند. اگر چیزی را از قلم نینداخته باشم غیر از این ها برنامه خوب مشهور دیگری نمی شناسم. در اتریش غیر از موسسه خودمان (هر دو برنامه اقتصاد و فاینانس) هیچ جایی را توصیه نمی کنم. دانشگاه اروپایی در فلورانس بسیار عالی است ولی به خاطر نوع سیستم تامین مالیش ورود به آن برای ایرانی ها عملا غیرممکن است.
۱۴) فکر نکنید پذیرش در اروپا آسان تر از آمریکا است. پذیرش گرفتن از مدارس خوب اروپا به سختی پذیرش گرفتن از دانش گاه های بالای آمریکایی است. موسسه ما برای دوره فاینانس از بین ۲۰۰ نفر متقاضی سال قبل فقط ۴ نفر را پذیرش کرد.
بازگشت
دیدگاهتان را بنویسید