کروبی و دولت مینی‌مال
آقای کروبی می‌گوید می‌خواهد به هر ایرانی بالای ۱۸ سال ماهانه پنجاه هزار تومان یا به عبارتی ۶۰۰ هزار تومان در سال بدهد. جمعیت بالای ۱۸ سال ایرانی تقریبا ۵۵ میلیون نفر است که در نتیجه طرح آقای کروبی حدود سی و سه هزار میلیارد تومان بودجه لازم خواهد داشت. بودجه دولت در ایران حدود صد هزار میلیارد تومان در سال است پس این امکان هست که با حذف بخشی از خدمات دولتی طرح وی را عملی نمود. با وجود هیاهویی که شد، من فکر می‌کنم حداقل در سطح نظری طرحش قابل تامل است.
نمی‌دانم کروبی موقع ارائه این ایده به این جنبه‌ها توجه داشته یا نه ولی اگر خوش‌بین باشیم می‌توانیم بگوییم اتفاقا شناخت خوبی از بخش دولتی ایران داشته و طرح مترقی ارائه داده است. اگر قرار است درآمد نفت در ایران صرف پایین نگه داشتن قیمت بنزین و نان شود و یا صرف پروژه‌های توسعه‌ای که معلوم نیست با چه کیفیتی اجرا می‌شود چه بهتر که این درآمد را مستقیما به شهروندان بپردازیم تا خودشان در مورد آن تصمیم بگیرند. اگر قرار است ما به دولت مالیات بدهیم و دست آخر هم مجبور شویم بچه‌مان را در مدرسه غیرانتفاعی ثبت نام کنیم یا از ترس بدترشدن بیماری‌مان به بیمارستان دولتی مراجعه نکنیم یا خودمان پول شبگرد را بدهیم تا از خانه‌مان مراقبت کند اصلا نبودن چنین خدمات دولتی بهتر از بودنش است.
کروبی حرف عجیبی نزده است. طرح وی بسیار مشابه دولت‌های رفاهی است که از سیستم گسترده تامین اجتماعی حمایت می‌کنند و در عین حال اندازه خدمات دولتی را در حد مینی‌مال نگه می‌دارند. به لحاظ نظری هم او می‌تواند پشیتبانی اقتصاددانان لیبرال و راست‌گرا را که معتقدند چون دولت بزرگ‌ترین اتلاف‌کننده منابع است، مالیات (در ایران درآمد نفت در اختیار دولت) هر قدر هم کم باشد بازهم زیاد است را به دست آورد. طرح کروبی یک فایده بزرگ دیگر هم دارد. این طرح در عمل به آن‌هایی که سعی می‌کنند با وعده عدالت سر مردم را گرم کنند نشان خواهد داد که منابع یک کشور فقیر مثل ایران حتی اگر به عادلانه‌ترین شیوه ممکن هم توزیع شود آن‌قدر کم است که انتظار رفاه چندانی را نمی‌توان از آن داشت.
پ.ت : انگار من در مورد عدد جمعیت اشتباه کرده‌ام. به روایت خود آقای کروبی رقم افراد بالای ۱۸ سال، ۴۳ میلیون نفر است که در این صورت منابع لازم برای طرح می‌شود ۲۵ هزار میلیارد تومان که البته باز چیزی نزدیک به یک ششم تولید ناخالص ملی است.
دیدگاهتان را بنویسید